ด้านกายภาพ
ที่ตั้งของเทศบาลเมืองบ้านพรุ
เทศบาลเมืองบ้านพรุ ตั้งอยู่ในตำบลบ้านพรุ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอหาดใหญ่ ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 5 กิโลเมตร อยู่ห่างจากจังหวัดสงขลาประมาณ 38 กิโลเมตร และอยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 965 กิโลเมตร มีพื้นที่ จำนวน 17.97 ตารางกิโลเมตร มีอาณาเขต ดังนี้
- ทิศเหนือ จดเทศบาลเมืองคอหงส์
- ทิศใต้ จดเทศบาลตำบลบ้านไร่
- ทิศตะวันออก จดเทศบาลตำบลบ้านไร่
- ทิศตะวันตก จดเทศบาลเมืองควนลัง เทศบาลตำบลบ้านไร่และเทศบาลตำบลทุ่งลาน
ลักษณะภูมิประเทศ
เทศบาลเมืองบ้านพรุตั้งอยู่ที่ราบ โดยทิศตะวันออกเป็นภูเขาเตี้ย ๆ แล้วค่อย ๆ ลาดต่ำไปทางทิศตะวันตกจนจดคลองอู่ตะเภา และทิศใต้เป็นที่สูงแล้วค่อย ๆ ลาดต่ำไปทางทิศเหนือ ซึ่งคลองอู่ตะเภาดังกล่าวจะไหลลงสู่ทะเลสาบสงขลา
ลักษณะภูมิอากาศ
ลักษณะภูมิอากาศเทศบาลเมืองบ้านพรุ มีลักษณะภูมิอากาศแบบมรสุมเมืองร้อน มีลมมรสุมผ่านประจำทุกปี แบ่งเป็น 2 ฤดู คือ
ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนพฤษภาคม อากาศจะร้อนที่สุดในเดือนเมษายน แต่เนื่องจากสภาพภูมิศาสตร์ของเทศบาลเมืองบ้านพรุอยู่ใกล้ภูเขาและไม่ห่างจากทะเลสาบสงขลาและอ่าวไทยฝั่งตะวันออกมากนัก รวมทั้งสภาพพื้นที่เป็นเขตป่าสวนยางทั่วไปทำให้สภาพอากาศไม่ร้อนจัด
ฤดูฝน แบ่งเป็น 2 ระยะ
1) จากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ กลางเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือนตุลาคม
2. จากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ กลางเดือนตุลาคมถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์อุณหภูมิเฉลี่ยที่ 28.27 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุดที่ 37 องศาเซลเซียส อุณหภูมิต่ำที่สุด 28.6 องศาเซลเซียส
ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยรวมตลอดปีประมาณ 2,249.60 มิลลิเมตร จำนวนวันที่ฝนตก 131 วัน ฝนตกมากที่สุดในช่วงเดือนพฤศจิกายน วัดได้ประมาณ 566.50 มิลลิเมตร ฝนตกน้อยที่สุดในช่วงเดือนมีนาคม วัดได้ประมาณ 19.00 มิลลิเมตร
ลักษณะของดิน
ดินส่วนใหญ่เป็นลูกรังและดินร่วนปนทราย มีบางจุดที่เป็นดินเหนียวปนทราย มีการใช้ประโยชน์ที่ดินในเขตเทศบาลเมืองบ้านพรุตามแผนที่ผังเมือง ดังนี้
ลักษณะของแหล่งน้ำ
แหล่งน้ำที่สำคัญ ๆ ประกอบด้วย พรุ 1 แห่ง สระน้ำ 1 แห่ง ลำคลอง 4 สาย และฝาย 1 แห่ง แหล่งน้ำที่สำคัญได้แก่ คลองอู่ตะเภา คลองหมอ คลองหามนม และคลองเมี๊ยะ พรุค้างคาวปัจจุบันมีระบบประปาของการประปาส่วนภูมิภาค ประชาชนส่วนใหญ่ยังคงใช้น้ำบาดาลสำหรับใช้อุปโภคบ้านละ 1 บ่อ โดยใช้เครื่องปั๊มน้ำสูบน้ำขึ้นมาใช้ประโยชน์ ไม่มีปัญหาเรื่องน้ำใต้ดินเพราะมีสายน้ำไหลผ่านทำให้มีบริโภคอย่างสมบูรณ์
ลักษณะของไม้และป่าไม้
ลักษณะป่าไม้ในเขตเทศบาลเป็นสวนยางพารา ป่าละเมาะและสวนผลไม้ซึ่งไม่ใช่ป่าไม้ตามความหมายป่าธรรมชาติ แต่เป็นพื้นที่สีเขียว ซึ่งยังมีอยู่ไม่มากนักบริเวณฝั่งตะวันออกของถนนกาญจนวนิช และบริเวณริมคลองอู่ตะเภา